Checklist wet DBA: Tips voor zzp’ers én opdrachtgevers

28 november 2024

Bij G-Nius weten we hoe belangrijk het is om helderheid te scheppen tussen zzp’ers en opdrachtgevers. Met de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) probeert de overheid schijnzelfstandigheid te voorkomen, maar het kan ook leiden tot veel vragen en onzekerheden.

Om opdrachtgevers en zelfstandige professionals te ondersteunen bij een samenwerking die voldoet aan de Wet DBA, hebben we een praktische checklist opgesteld. Deze checklist minimaliseert risico’s én legt een stevige basis voor een succesvolle samenwerking.

Werk je al met ons samen? Dan is alles rondom deze wetgeving voor jou geregeld.

Focus op het resultaat
Geen gezagsverhouding
Vrijheid in uitvoering

Geen verplichting tot persoonlijke arbeid
Aansprakelijkheid en verzekering
Financiële afspraken

Duidelijke looptijd en beëindiging
Gebruik van eigen materialen
Geen integratie in de organisatie

1. Focus op het resultaat

Bij een DBA-proof samenwerking draait alles om het eindresultaat, niet om de manier waarop het werk wordt uitgevoerd.

✅ Wat wél werkt:

– Beschrijf helder het gewenste resultaat, bijvoorbeeld: “De implementatie van een nieuw ERP-oplossing binnen zes maanden.”

– Laat de opdrachtnemer vrij in hoe hij of zij dit doel bereikt.

❌ Vermijd:

– Gedetailleerde werkinstructies of micromanagement.

Voorbeeld uit de praktijk:
Bij een migratieproject stuurt de opdrachtgever niet op dagelijkse taken, maar op de afgesproken oplevering. Dit geeft de zzp’er ruimte om met eigen methoden en tools te werken.

2. Geen gezagsverhouding

Een opdrachtgever mag niet de rol van leidinggevende aannemen. De zelfstandige moet zonder direct toezicht kunnen werken.

✅ Wat wél werkt:

– Laat de opdrachtnemer zelf beslissingen nemen over de uitvoering.

– Beperk je als opdrachtgever tot het evalueren van het eindresultaat.

❌ Vermijd:

– Dagelijkse instructies of controlemomenten zoals bij werknemers.

Veelgemaakte fout:
Een opdrachtgever geeft constant feedback over kleine details in het werkproces, wat door de Belastingdienst wordt gezien als een gezagsrelatie.

3. Vrijheid in uitvoering

Zelfstandigheid betekent dat de opdrachtnemer de vrijheid heeft om werkuren, middelen en methoden zelf te bepalen.

✅ Wat wél werkt:

– De zelfstandige kiest wanneer en hoe hij of zij werkt.

– Het gebruik van eigen expertise staat centraal.

❌ Vermijd:

– Dwingende afspraken over vaste werkuren of specifieke tools, tenzij strikt noodzakelijk.

4. Geen verplichting tot persoonlijke arbeid

Een zelfstandige moet zich kunnen laten vervangen.

✅ Wat wél werkt:

– Maak ruimte voor vervanging, zolang dit de kwaliteit niet schaadt.

– Focus op de resultaten, niet op de persoon.

❌ Vermijd:

– Eisen dat alleen een specifieke persoon de opdracht uitvoert (tenzij het gaat om unieke expertise).

Tip:
Benoem in de opdrachtomschrijving dat vervanging mogelijk is en leg vast welke voorwaarden hiervoor gelden.

5. Aansprakelijkheid en verzekering

Zzp’ers dragen zelf de verantwoordelijkheid voor hun werk en risico’s.

✅ Wat wél werkt:

– Check of de zzp’er een eigen aansprakelijkheidsverzekering heeft.

– Leg vast dat de opdrachtnemer verantwoordelijk is voor eventuele fouten.

❌ Vermijd:

– Werken zonder duidelijke afspraken over aansprakelijkheid.

6. Financiële afspraken

Een zelfstandige krijgt een vergoeding op basis van de opdracht, niet zoals bij een dienstverband.

✅ Wat wél werkt:

– Spreek een vast tarief per uur of project af.

– Zorg dat er geen sprake is van doorbetaling bij ziekte of vakantiegeld.

❌ Vermijd:

– Vergoedingen die lijken op een arbeidscontract, zoals een vast maandsalaris.

7. Duidelijke looptijd en beëindiging

Een goed contract bevat afspraken over de duur van de opdracht en de beëindigingsvoorwaarden.

✅ Wat wél werkt:

– Bepaal een start- en einddatum of stel een einddoel vast.

– Leg voorwaarden vast waaronder beide partijen de opdracht kunnen beëindigen.

❌ Vermijd:

– Open contracten zonder duidelijke einddatum of opleveringsvoorwaarden.

8. Gebruik van eigen materialen

Een zelfstandige werkt doorgaans met eigen middelen.

✅ Wat wél werkt:

– Geef de zzp’er de vrijheid om met eigen apparatuur, tools of software te werken.

– Beperk het gebruik van middelen van de opdrachtgever.

❌ Vermijd:

– Het verplicht stellen van middelen die eigendom zijn van de opdrachtgever, tenzij noodzakelijk.

9. Geen integratie in de organisatie

Zzp’ers mogen niet functioneren als onderdeel van de interne organisatie.

✅ Wat wél werkt:

– Zorg ervoor dat de opdrachtnemer een afzonderlijke positie behoudt.

– Beperk de betrokkenheid bij interne activiteiten, zoals vergaderingen of teamoverleggen.

❌ Vermijd:

– Een zzp’er laten deelnemen aan bedrijfslunches, trainingen of borrels voor intere medewerkers.

Veelgemaakte fout:
Een zzp’er wordt regelmatig uitgenodigd voor personeelsvergaderingen die geen betrekking hebben op het project. Dit leidt ertoe dat het contract de indruk wekt van een dienstverband.

Veelgemaakte fouten voorkomen

Een goede samenwerking tussen opdrachtgever en zzp’er staat of valt met heldere afspraken. Veel gemaakte fouten zijn:

– Het sturen op dagelijkse werkzaamheden in plaats van op resultaten.

– Onbewust een gezagsrelatie creëren door te veel controle.

– Onduidelijke afspraken over aansprakelijkheid en vervanging.

Vraag jezelf af:
Zijn jouw opdrachtomschrijvingen DBA-proof? Of loop je risico op naheffingen?

Hoe kan G-Nius helpen?

Bij G-Nius zijn we specialist in het verbinden van vraag en aanbod, met oog voor de juridische zekerheid die jij nodig hebt. Wij werken met modelovereenkomsten en hanteren een DBA-proof werkwijze, zodat zowel professionals als opdrachtgevers verzekerd zijn van duidelijke en rechtsgeldige afspraken.

Meer weten? Neem contact op via info@g-nius.nl en zorg ervoor dat jouw samenwerking niet alleen succesvol is, maar óók juridisch klopt.